Bij deze patiënten met een zeer hoog fractuurrisico is behandeling in de tweede lijn geïndiceerd.

Meteen beginnen met medicamenteuze therapie en DEXA/VFA aanvragen. Indien bij DEXA/VFA onderzoek later alsnog sprake is van een wervelfractuur kan de therapie aangepast worden. 

NB Als je het totale plaatje niet hebt, kan de medicatiekeuze complicaties geven door ontbrekende informatie (vraag o.a. naar: oncologische voorgeschiedenis m Kahler, mammacarcinoom, prostaatcarcinoom, oncologische, hart- en vaatziekten, maagklachten).

Bij wervelfracturen is er een indicatie voor botvormende medicatie en dient er altijd overleg te zijn met de internist of er eerst botvormende medicatie nodig is.

• Teriparatide: BMD T≤-1.5 + 1 Gr3 of 2 Gr2 WF
• Of Romosozumab bij vrouwen: heup BMD T≤-2.0 + 2 Gr 2 of 2 Gr3 WF of heup T≤-2.5 + 1 Gr 2 of 1 Gr3 WF

Bij mammacarcinoom geldt de BMD T<-2.0

• oraal bisfosfonaat (alendroninezuur, risedroninezuur)
• Bij intolerantie overschakelen op alendroninezuur in drankvorm

Bij contra-indicatie voor orale bisfosfonaten of niet verdragen van orale toediening of therapieontrouw: zoledroninezuur i.v. (tweede lijn) of denosumab s.c. (facultatief voor de huisarts)

Daarnaast: geef leefstijl – en valpreventie adviezen, start zo nodig met Ca/ vitamine D3 en bepaal het lab als dat nog niet gedaan is.
Denk aan:

• Lage vitamine D-spiegel en Vitamine D3
• Praktische toepassing van vitamine D-suppletie
• Calcium
• Praktische toepassing calciumsuppletie
• Lichaamsbeweging
• Verhoogd valrisico
• Gebitssanering.

Lees onderaan pagina meer over leefstijl- en valpreventie adviezen.

Lab bepalingen

Vraag de volgende bepalingen alleen aan bij patiënten met een indicatie voor medicamenteuze fractuurpreventie:

• Vitamine D
• Calcium gecorrigeerd voor albumine (en indien verhoogd: PTH voor onderzoek naar hyperparathyreoïdie)
• TSH (en indien afwijkend: vrij T4 voor onderzoek naar hyperthyreoïdie)
• Creatinine en eGFR (tenzij er een waarde van < 1 jaar geleden bekend is)

Overweeg aanvullend laboratoriumonderzoek bij ernstige onverklaarbare osteoporose, multipele fracturen, vermoeden van secundaire osteoporose of overleg hierover met de tweede lijn:

• Hyperthyreoïdie (TSH en indien afwijkend: vrij T4)
• Hyperparathyreoïdie (calcium gecorrigeerd voor albumine en indien verhoogd: PTH)

Bij vermoeden van maligniteit

• BSE
• Alkalische fosfatase

Bij aanwezigheid van meerdere wervelfracturen:

• Eiwitspectrum of M-proteïne

Bij mannen < 70 jaar met duidelijke aanwijzingen voor hypogonadisme: extreme moeheid, prikkelbaarheid, geheugenstoornissen, stemmingsveranderingen en spierzwakte. Bij lichamelijk onderzoek een gering volume van de testes:
Serumtestosteron.

Bij slechte nierfunctie (eGFR<30) altijd overleggen met endocrinoloog/internist.
Bij gebruik alfacalcidol geen vitamine D extra geven.