Behandeladvies
Stap 1: Geef leefstijl- en valpreventie adviezen, start zo nodig Ca/D3
Denk aan:
• Lage vitamine D-spiegel en Vitamine D3
• Praktische toepassing van vitamine D-suppletie
• Calcium
• Praktische toepassing calciumsuppletie
• Lichaamsbeweging
• Verhoogd valrisico
• Gebitssanering.
Lees onderaan pagina meer over leefstijl- en valpreventie adviezen.
Stap 2: Lab bepalen
Vraag de volgende bepalingen alleen aan bij patiënten met een indicatie voor medicamenteuze fractuurpreventie:
- Vitamine D
- Calcium gecorrigeerd voor albumine (en indien verhoogd: PTH voor onderzoek naar hyperparathyreoïdie)
- TSH (en indien afwijkend: vrij T4 voor onderzoek naar hyperthyreoïdie)
- Creatinine en eGFR (tenzij er een waarde van < 1 jaar geleden bekend is)
Overweeg aanvullend laboratoriumonderzoek bij ernstige onverklaarbare osteoporose, multipele fracturen, vermoeden van secundaire osteoporose of overleg hierover met de tweede lijn:
- Hyperthyreoïdie (TSH en indien afwijkend: vrij T4)
- Hyperparathyreoïdie (calcium gecorrigeerd voor albumine en indien verhoogd: PTH)
Bij vermoeden van maligniteit
- BSE
- Alkalische fosfatase
Bij aanwezigheid van meerdere wervelfracturen:
- Eiwitspectrum of M-proteïne
Bij mannen < 70 jaar met duidelijke aanwijzingen voor hypogonadisme: extreme moeheid, prikkelbaarheid, geheugenstoornissen, stemmingsveranderingen en spierzwakte. Bij lichamelijk onderzoek een gering volume van de testes:
- Serumtestosteron.
Stap 3: Medicamenteuze therapie
• Eerste keus oraal bisfosfonaat (alendroninezuur, risedroninezuur)
• Bij intolerantie overschakelen op alendroninezuur in drankvorm
Bij contra-indicatie voor orale bisfosfonaten of niet verdragen van orale toediening of therapieontrouw: zoledroninezuur i.v. (tweede lijn) of denosumab s.c. (facultatief voor de huisarts)
Bij wervelfracturen is botvormende medicatie te overwegen. De internist bepaalt of botvormende medicatie nodig is.
- Teriparatide: BMD T≤-1.5 + 1 Gr3 of 2 Gr2 WF
- Of Romosozumab bij vrouwen: heup T≤-2.0 + 2 Gr 2 of 2 Gr3 WF of heup T≤-2.5 + 1 Gr 2 of 1 Gr3 WF
- Bij mammacarcinoom geldt de BMD T<-2.0.