Behandeladvies

Bij wervelfracturen is er een indicatie voor botvormende medicatie en dient er altijd overleg te zijn met de internist of er eerst botvormende medicatie nodig is:

  • Teriparatide: BMD T≤-1.5 + 1 Gr3 of 2 Gr2 WF
  • Of Romosozumab bij vrouwen: heup BMD T≤-2.0 + 2 Gr 2 of 2 Gr3 WF of heup T≤-2.5 + 1 Gr 2 of 1 Gr3 WF
  • Bij mammacarcinoom geldt de BMD T<-2.0.

NB contra-indicaties:

Bij teriparatide: bottumoren en botmetastasen; voorafgaande radiotherapie van het skelet
Bij romosozumab: hart- en vaatziekten

NB oncologische patiënten en patiënten met een oncologische voorgeschiedenis: altijd overleg met de behandelende oncoloog of internist
Het kan ook zij  dat er een oraal bisfosfonaat (alendroninezuur, risedroninezuur) wordt gekozen.  
Bij contra-indicatie voor orale bisfosfonaten of niet verdragen van orale toediening of therapieontrouw: zoledroninezuur i.v. (tweede lijn) of denosumab s.c. (facultatief voor de huisarts).

Daarnaast: geef leefstijl – en valpreventie adviezen, start zo nodig met Ca/ vitamine D3 en bepaal het lab als dat nog niet gedaan is.
Denk aan:

  • Lage vitamine D-spiegel en Vitamine D3
  • Praktische toepassing van vitamine D-suppletie
  • Calcium
  • Praktische toepassing calciumsuppletie
  • Lichaamsbeweging
  • Verhoogd valrisico
  • Gebitssanering.

Lees onderaan pagina meer over leefstijl- en valpreventie adviezen. 

Lab bepalingen
Vraag de volgende bepalingen alleen aan bij patiënten met een indicatie voor medicamenteuze fractuurpreventie:

  • Vitamine D
  • Calcium gecorrigeerd voor albumine (en indien verhoogd: PTH voor onderzoek naar hyperparathyreoïdie)
  • TSH (en indien afwijkend: vrij T4 voor onderzoek naar hyperthyreoïdie)
  • Creatinine en eGFR (tenzij er een waarde van < 1 jaar geleden bekend is)

Overweeg aanvullend laboratoriumonderzoek bij ernstige onverklaarbare osteoporose, multipele fracturen, vermoeden van secundaire osteoporose of overleg hierover met de tweede lijn:

  • Hyperthyreoïdie (TSH en indien afwijkend: vrij T4)
  • Hyperparathyreoïdie (calcium gecorrigeerd voor albumine en indien verhoogd: PTH)

Bij vermoeden van maligniteit

  • BSE
  • Alkalische fosfatase

Bij aanwezigheid van meerdere wervelfracturen:

  • Eiwitspectrum of M-proteïne

Bij mannen < 70 jaar met duidelijke aanwijzingen voor hypogonadisme: extreme moeheid, prikkelbaarheid, geheugenstoornissen, stemmingsveranderingen en spierzwakte. Bij lichamelijk onderzoek een gering volume van de testes:

  • Serumtestosteron.

Bij slechte nierfunctie (eGFR<30) altijd overleggen met endocrinoloog/internist.
Bij gebruik alfacalcidol geen vitamine D extra geven.